W końcu zaobserwowano koronalny wyrzut masy na gwieździe innej niż Słońce. Był potężny

wczoraj, 15:18

Międzynarodowy zespół naukowy zdobył pierwszy dowód na koronalny wyrzut masy (CME) na gwieździe innej niż Słońce. CME, słoneczne erupcje, podczas których olbrzymie ilości materiału są wyrzucane w przestrzeń kosmiczną, są często obserwowanym zjawiskiem. Wpływają one na pogodę kosmiczną, pozwalają nam podziwiać zorze polarne i nie ma najmniejszych powodów, dla których zjawiska takie nie miałyby zachodzić na innych gwiazdach. Dotychczas jednak nie udało się zdobyć bezsprzecznego dowodu na ich istnienie. Udało się to dopiero dzięki kosmicznemu obserwatorium NMM-Newton Europejskiej Agencji Kosmicznej i europejskiemu międzynarodowemu interferometrowi LOFAR, którego 3 stacje znajdują się w Polsce.



To się zdarza raz na bilion zderzeń. W LHC zaobserwowano produkcję tWZ

5 listopada 2025, 17:09

Jeszcze przed dwoma laty, w maju 2023 roku, naukowcy z eksperymentu CMS w Wielkim Zderzaczu Hadronów pisali, że produkcja tWZ ma ma bardzo niski przekrój czynny, co oznacza, że jest wysoce nieprawdopodobne, by można było zaobserwować ten proces podczas zderzeń protonów w LHC. Przekrój czynny procesu tWZ wynosi około 0,14 pb, podczas gdy całkowity niesprężysty przekrój czynny zderzeń proton-proton wynosi około 100 000 000 000 pb. Teraz ten sam zespół poinformował o zaobserwowaniu produkcji tWZ w Wielkim Zderzaczu Hadronów.


Rolnictwo a wymieranie gatunków. LIFE pokazuje gigantyczne różnice w stwarzanym ryzyku

3 listopada 2025, 11:53

Jeśli nie zmienimy sposobu użytkowania ziemi na potrzeby rolnictwa, to w ciągu najbliższych 100 lat dojdzie do zagłady od 700 do 1100 gatunków kręgowców, ostrzegają naukowcy z Uniwersytetu w Cambridge. Doktor Thomas Ball i jego zespół wykorzystali indeks LIFE do oszacowania, jak zmiany w użytkowaniu ziemi – wycinka lasów, przywracanie terenów rolniczych naturze – wpływają na ryzyko wyginięcia 30 875 gatunków kręgowców lądowych. Wykazali, że ryzyko stwarzane różne rodzaj żywności może sięgać nawet trzech rzędów wielkości, a produkty zwierzęce oraz produkty z tropików (jak kawa, banany, kakao czy palma olejowa) niosą ze sobą większe ryzyko niż pożywienie roślinne i uprawy podstawowe (zboża czy ziemniaki).


Wyświetlacz Full HD na 1 milimetrze kwadratowym. W Würzburgu powstał namniejszy piksel.

27 października 2025, 09:35

Dzięki sprytnemu połączeniu anten optycznych i nowatorskiej architekturze fizycy z Uniwersytetu Juliusza i Maksymiliana w Würzburgu stworzyli najmniejsze piksele w historii. Może je będzie wykorzystać na przykład w „inteligentnych” okularach przyszłości, wyświetlających użytkownikowi przydatne informacje bezpośrednio w polu widzenia. Grupa pracująca pod kierunkiem profesorów Jensa Pflauma i Berta Hechta opublikował wyniki swoich badań w Science Advances.


Rewolucyjny implant pozwala na czytanie osobom, które utraciły wzrok w wyniku AMD

21 października 2025, 09:42

Rewolucyjna proteza PRIMA, stworzona przez firmę Science Corporation, umożliwiła ponowne czytanie osobom, które utraciły tę możliwość w wyniku zaniku geograficznego związanego z wiekiem zwyrodnienia plamki żółtej (AMD). Wszczepiony do oka elektroniczny implant połączony z okularami do rozszerzonej rzeczywistości umożliwił chorym na odczytanie liter z tablicy Snellena. A trzeba wiedzieć, że przed zabiegiem niektórzy z chorych nie widzieli nawet samej tablicy.


Sześć miliardów ton na sekundę: uczeni odkryli wyjątkowo żarłoczną planetę swobodną

3 października 2025, 10:09

Planety swobodne to obiekty niezwiązane z żadną gwiazdą. W przeciwieństwie do planet w Układzie Słonecznym, nie krążą wokół gwiazdy, a przemieszczają się swobodnie przez Drogę Mleczną. Zespół europejskich i amerykańskich astronomów, korzystając z Very Large Telescope Europejskeigo Obserwatorium Południowego zauważył planetę swobodną, która pochłania pył i gaz z otoczenia w tempie 6 miliardów ton na sekundę. To największe tempo przybierania na wadze dla jakiejkolwiek znanej planety.


Europejska misja kosmiczna wyśledziła dwa typy cząstek ze Słońca i dotarła do ich źródeł

1 września 2025, 13:00

Solar Orbiter, misja Europejskiej Agencji Kosmicznej, wyróżniła dwa rodzaje wysokoenergetycznych cząstek wystrzeliwanych ze Słońca i wyśledziła źródła obu rodzajów. O ile oba typy były znane już wcześniej, teraz dzięki misji ESA wiemy, skąd się one biorą i jak powstają. W ten sposób dodatkowo poszerzyliśmy naszą wiedzę o Słońcu, największym akceleratorze cząstek w Układzie Słonecznym, który decyduje o tym, co dzieje się na Ziemi i wokół niej.


Ludzie pokonywali otwarte morze już ponad milion lat temu

12 sierpnia 2025, 11:42

Rozprzestrzenianie się wczesnych homininów poza kontynentalną Azję Południowo-Wschodnią to najstarszy przypadek przekraczania otwartego morza przez naszych przodków i krewniaków. Dotychczas najstarszymi śladami homininów w Wallacei były kamienne artefakty z Flores sprzed około 1,02 miliona lat. Wiemy też, że ponad 700 tysięcy lat temu homininy mogły dotrzeć na Luzon na Filipinach. Artykuł, opublikowany właśnie na łamach Nature, wskazuje, że wcześni ludzie trafili na Sulawesi (Celebes) w tym samym czasie, co na Flores, a być może zasiedlili tę wyspę znacznie wcześniej.


Dźwiękowa komunikacja między roślinami a zwierzętami

17 lipca 2025, 08:05

Ćmy decydują o tym, gdzie złożyć jaja na podstawie... dźwięków wydawanych przez rośliny – donoszą naukowcy z Uniwersytetu w Tel Awiwie. Okazuje się zatem, że nie tylko rośliny modyfikują swoje zachowanie, odbierając dźwięki wydawane przez owady – o czym pisaliśmy niedawno – ale również zwierzęta reagują na dźwięki wydawane przez rośliny. I podejmują na tej podstawie jedne z najważniejszych decyzji w ich życiu.


Bezpieczniejsze, lżejsze i tańsze pojazdy kosmiczne dzięki ochronnemu polu magnetycznemu?

16 lipca 2025, 09:29

Na University of Queensland (UQ) prowadzone są eksperymenty nad wykorzystaniem pól magnetycznych do ochrony wchodzących w atmosferę pojazdów kosmicznych przed nadmierną temperaturą i przeciążeniami. Kluczowym elementem eksperymentów będzie zbadanie deformacji pól magnetycznych w kontakcie z gorącą plazmą. Ich celem jest zaś opracowanie technologii, która pozwoli na budowę bardziej bezpiecznych, lżejszych ich tańszych pojazdów kosmicznych.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy